Οι διατροφικές διαταραχές αποτελούν σοβαρές ψυχολογικές και σωματικές καταστάσεις που επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο ένα άτομο σχετίζεται με την τροφή, το σώμα του και την εικόνα του.
Δεν αφορούν μόνο το φαγητό, αλλά συχνά συνδέονται με βαθύτερα ψυχολογικά και συναισθηματικά ζητήματα. Οι πιο συχνές μορφές είναι:
- Ψυχογενής Ανορεξία: Χαρακτηρίζεται από έντονο φόβο αύξησης βάρους και διαστρεβλωμένη εικόνα σώματος. Το άτομο περιορίζει δραστικά την πρόσληψη τροφής, συχνά σε επικίνδυνα επίπεδα. Συνοδεύεται από υπερβολική άσκηση ή άλλες συμπεριφορές ελέγχου βάρους.
Επιπτώσεις: σοβαρή απώλεια βάρους, διαταραχές κύκλου, αναιμία, προβλήματα σε καρδιά, οστά και ορμονικό σύστημα.
- Ψυχογενής Βουλιμία: Εναλλαγή επεισοδίων υπερφαγίας με συμπεριφορές «αντιστάθμισης» όπως εμετοί, υπερβολική χρήση καθαρτικών, αυστηρή δίαιτα ή υπερβολική άσκηση. Το άτομο νιώθει ότι χάνει τον έλεγχο κατά την υπερφαγία και στη συνέχεια βιώνει έντονη ενοχή. Συχνά διατηρεί φυσιολογικό βάρος, κάτι που δυσκολεύει την αναγνώριση του προβλήματος.
Επιπτώσεις: βλάβες στα δόντια, γαστρεντερικά προβλήματα, ηλεκτρολυτικές διαταραχές, συναισθηματική επιβάρυνση.
- Υπερφαγικά Επεισόδια: Επαναλαμβανόμενα επεισόδια κατανάλωσης πολύ μεγάλης ποσότητας τροφής σε σύντομο χρόνο. Δεν ακολουθούνται από «αντισταθμιστικές» συμπεριφορές (όπως στη βουλιμία). Συχνά το άτομο τρώει γρήγορα, μέχρι να αισθανθεί δυσφορία, ή κρυφά λόγω ντροπής.
Επιπτώσεις: αύξηση βάρους, παχυσαρκία, μεταβολικά νοσήματα (διαβήτης, υπέρταση), χαμηλή αυτοεκτίμηση.
Αντιμετώπιση
Οι διατροφικές διαταραχές χρειάζονται διεπιστημονική προσέγγιση:
Διαιτολογική υποστήριξη: αποκατάσταση υγιούς σχέσης με την τροφή.
Ψυχολογική θεραπεία: αναγνώριση και διαχείριση των βαθύτερων αιτιών.
Ιατρική παρακολούθηση: για την αντιμετώπιση τυχόν σωματικών επιπλοκών.
Η έγκαιρη διάγνωση και παρέμβαση παίζει καθοριστικό ρόλο στην ανάρρωση.
Μαριάννα Δημοπούλου
